Transdinyester Gezi Rehberi, Transdinyester Gezilecek Yerler, Transdinyester Cumhuriyeti Nasil Gidilir, Trandinyester Gezisi Vizesi

Transdinyester gezi rehberime hoş geldiniz. Transdinyester ya da Transnistria veya tam adıyla Transdinyester Cumhuriyeti, Moldova ile Ukrayna arasında sıkışıp kalan, ince uzun birçok kaynakta ” Defacto” olarak nitelendirilen kimsenin tanımadığı bir ülke. Moldova gezisinde bir günümü ve Transdinyester’i gezmek icin ayırdım. Çok istabetli bir karar oldu. Neden mi? Size bir şey itiraf edeyim. Ben Transdinyesteri Kişinev’den daha çok sevdim. Halen Kişinev Gezi Rehberimi okumadıysanız, buradan ulaşabilirsiniz. Transdinyester Cumhuriyeti ve başkenti Tiraspol’a nasıl gidilir Transdinyester vize istiyor mu? Transdinyester vize istiyor mu ? Gezilecek yerler ve Transdinyester gezisi icin bilmeniz gereken pratik bilgiler Transdinyester gezi rehberimde.

Transdinyester Nerede, Nasıl Bir Yer ?

Transdinyester, Moldova ve Ukrayna arasına sıkışmış ince uzun bir ülke. Yaklaşık 500.000 insana ev sahipliği yapan ülkede parlamenter hükümet, daimi bir ordu ve kendi para birimleri var. Görünüşte bağımsız bir ülkenin tüm unsurlarına sahip ama gerçekte durum pek de görümdüğü gibi değil. Neden mi? 1990’da Moldova Soviyetler Birliğinden ayrıldı. Çoğunluğu Rus olan ve Rusça konuşan Transdinyester halkı, bu süreçte Moldova tarafından dışlandığını düşündü ve onlarda 1990’da Moldova’dan kendi bağımsızlığını ilan etti ancak Transdinyester’in bağımsızlığını kabul etmeyen Moldova ile iki yıl sonra savaştı.

Transdinyester’in kendi anayasası, çekiç motifli bayrağı hatta parası bile var. Ancak bu defakto ülkeyi hiçbir haritada göremezsiniz ve Birleşmiş Milletler’de ülkenin varlığını tanıyan bir üye bulamazsınız. Gerçi bu durumu Transdinyester halkının pek umursadığı söylenemez. Çünkü Transdinyester sınırına geldiğiniz andan itibaren herşey resmen tanınan bir ülke gibi işliyor. Transdiyester’in başkenti Tiraspol ve ikinci en önemli şehri ise benim de gezme imkanı bulduğum Bender ya da Benderi.

Transdiyester Gezi Rehberi, Transdinyester Gezilecek Yerler

Transdinyestere nasıl gidilir ve ülkeye gitmeden önceden bilmeniz gereken önemli bilgileri gezi yazımın ilerleyen bölümlerinde bulabilirsiniz. Kişinev’den Transdinyester’e vardığınızda sizi karşılayan ilk şehir Bender. Bender, tarihi önemi nedeniyle zaten gezilecek yerler listemdeydi. Bu nedenle otobüs terminaline vardığım zaman Tiraspol’e gitmeden Bender’de indim.

Sabahın erken saatlerinde Kişinev’den yola çıktım. Yaklaşık 90 dakika sonra Transdinyester’e vardım Bender’in şehir merkezine geldiğimde öncelikle elimdeki Euroları Trandinyester Rublesine çevirdim. Bender’deki döviz bürosu hemen otobüs durağının yakınında. Bir hatırlatma,

* Transdinyester’de yabancı banka kartları, kredi kartları, telefon hatları calışmıyor. Bankanızdan para çekemeyeceğiniz için yanınızda mutlaka Euro ve dolar bulundurun.

Daha sonra da bir kahve için şehrin ana caddelerinde açık bulduğum bir kafeye gittim.

Çalışan gençler çok iyi ingilizce konuşamıyorlardı ama Bender’deki rotam için bana ellerinden geldiğince bana yardımcı olmaya çalıştılar, tabii google çevirinin mucizesiyle. İşte Transdinyester’de gezilecek ilk yer olan Bender Kalesi.

 1. Bender Kalesi 

Şehir merkezindeki küçük kahve molasından sonra rota Bender Kalesi. Şehir merkezinden yavaş yavaş Bender Kalesi’ne doğru yürüdüm. Kale, şehir merkezinin 2 km dışında kalıyor ve otobüs terminaline çok yakın ( Bender Kalesi Kişinev’den minibüsle gelirken sol tarafınızda kalıyor )

Peki neden Bender’e geldim ? Bender tarihte hep önemli bir şehir olmuş. Bender, 1538’de Kanuni Sultan Süleyman döneminde el geçirilmiş ve şehirin adı Tighina‘dan Bender’e çevirilmiş.

Burada halihazırda bulunan kuleler Mimar Sinan’ın önderliğinde surları olan tam bir kaleye dönüştürülmüş. Bender Kalesi pek çok kez kuşatılmış. Hatta, bir dönem İsveç kralı XII. Charles buraya sığınmış. En nihayetinde 1812 yılında Osmanlı buradaki hakimiyetini kaybetmiş.

Günümüzde Bender Kalesi çok guzel bir şekilde restore edilmiş. Osmanlı’nın, Rusya’nın ve İsveç’in bir dönem yollarını kesiştiren gerçekten görülmeye değer bir kale Bender Kalesi.

Kulelerinden şehrin manzarası da cabası. Eğer Transdinyester gezisi planlıyorsanız ve Bender Kalesini gezilecek yerler listenize eklemezseniz çok büyük bir hata etmiş olursunuz.

Kalenin surlarından yürüyebilir, kulelerine çıkabilirsiniz. Bender Kalesinde iskence bölümü ve kalenin hakkında bilgilerin verildiği ve Osmanlı, Rus ve İsveç döneminden kalma paralar ve eşyaların sergilendiği küçük bir bölüm var.

Bender Kalesi’nin giriş ücreti 25 Transdintester Rublesi. Yaklaşık 2$ ediyor. Biletlerinizi sadece kalede ve nakit olarak satın alabilirsiniz. Kalenin girişinde döviz bürosu olduğu söylenmişti ama ben görmedim. Bu nedenle kaleye vardığınızda zaman yanınızda her ihtimale karşı Transdinyester Rublesi olsun. Bender Kalesi’nin açılış saatler 1 Kasim -31 Mart arası 8:00 – 17:00 ve 1 Nisan – 31 Ekim arasında 9:00 – 18:00 

2. Transdinyester’in Başkenti Tiraspol

Eğer Transdinyesterdeki ilk durağınız Bender Kalesini gezdikten sonra başkent Tiraspol’u da ziyaret edin. Bender ve Tiraspol arası 12 km. Bender’den Tiraspol’a otobüsle ya da taksi ile gidebilirsiniz. Bender’in şehir merkezinden 19 No’lu otobuse ya da benim yaptığım gibi taksiye binebilirsiniz. Taksiler $ 2-3 tutuyor. Transdinyester Rublesi olarak kaç para verdiğimi ne yazık ki hatırlamıyorum.

470 bin nüfuslu Transdinyester’in 140 bini Tiraspol’de yaşıyor. Tirapol’u Kisinev ile kıyasladığımızda zaman çok rahatlıkla Tiraspol’un Kişinev’den daha temiz ve bakımlı bulduğumu söyleyebilirim. Tiraspol’da gezilecek yerlere biraz daha yakından bakalım.

3. Tiraspol 25th October Street ( 25 Ekim Caddesi )

25 Ekim Caddesi Tiraspol’un ana caddesi. Transdinyester’e minibüsle ya da trenle geldiyseniz, tren istasyonundan 15 -20 dakika uzaklıkta bulunuyor. Tiraspol’de gezilip görülecek pek cok yapı 25 Ekim Caddesi üzerinde bulunuyor.

25 Ekim Caddesi uzerinde pek çok kafe, restorant, döviz bürosu var ki Bender’den sonra burada bir kez daha Transdinyester Rublesi almam gerekti.

4. Lenin Heykeli  

Dünyada ayakta kalmayı başaran çok fazla Lenin heykeli yok. Bu yüzden olsa gerek nerede bir Lenin heykeli varsa hep gezilecek yerler listesinde oluyor. Hatırlasanız  birkaç yıl önce Svalbard’da dünyanın en kuzeyindeki Lenin heykelini görme imkanı bulmuştum ( Svalbard gezi rehberim için buraya tıklayın ). Geçen yıl da Minks’te yerli halkın “Scooter’a binen Lenin “ dedikleri bir başka Lenin heykelini görmüştüm ( Minsk Gezi Rehberim işin buraya tıklayın ).

Neyse, gelelim Tiraspolde’ki Lenin heykeline. Soviyet dönemine ait devlet binasının önünde rüzgarda pelerini uçuşuan bir Lenin heykeli karşılıyor bizi.

5. Suvorov Meydanı

Suvorov Meydanı (Rusça: Площадь Суворова) Transdinyester’in başkenti Tiraspol’un ana meydanı. Red Alley ve Shevchenko Caddesi arasında yer alan meydan adını Tiraspol’un kurucusu Alexander Suvorov’dan alıyor.

Zafer Anıtı’nin yakinindaki diger yerler. Transdinyester Yüksek Konseyi binası, çocuk ve gençlerin Sarayı, Suvorov anıtı ve De Volan Meydanı.

6. Tiraspol Zafer Anıtı – Memory of Glory 

Bir savaş anıtı görmeden hiçbir Soviyet şehri tamamlanmış sayılmaz, Tiraspol’da da bu durum değişmiyor ve şehirde gezilip görülecek en önemli yerler arasında Suvorov Meydanındaki Zafer Anıtı bulunuyor.  Büyük Vatanseverlik Savaşı ( Ikinci Dunya Savasi ), Sovyet-Afgan savaşı ve Transdinyester Savaşında ölenleri anıyor.

1992’deki Transdinyester Savaşı oldukça kısaydı, ancak her iki tarafta da çok can kaybı oldu.

Rus barış güçlerinin hiçbir ülke tarafından tanınmayan bağımsızlığını desteklediği bugünkü Transdinyester’in kurulması ile sonuçlandı.

7. Tank Anıtu ve Şapel

Tiraspol Zafen Anıtı’nın bulunduğu meydandaki Tank gözlerden kaçmıyor. Dünyada kalıcı olarak tank yerleştirlimiş bir ana cadde görmek pek mümkün değil sanırım. Ama Transdinyester’in şavaşla başlayan tarihi için ” Soviyet tankı” bir tank olmanın ötesinde ülke çok  önemli bir simge.

Tank’in hemen yanında ise artık tankla bütünleşen küçücük bir şapel bulunuyor.

Tank’ın ve Şapel’in bir arada olduğu ve çok sevdiğim fotoğrafımı Transdinyester gezi rehberimin başında paylaşmıştım. Burada bir kez daha paylaşıyorum.

8. Dinyester Nehri

Ağustos ayında Tiraspol’da hava o kadar çok sıcaktı ki Dinyester Nehrinde yüzmemek için kendimi zor tuttum.

Nehirde serinlemeye gelmiş halkı görmek bile beni ferahlattı. Daha yakından bakıldığında, suyun o kadar da temiz olmadığını farkettim.

Yeterince cesursanız Dinyester’de yüzebilirsiniz. Yüzmeseniz bileTiraspol’da yapılacak şeylerden listenize nehirde tekne turunu ekleyebilirsiniz.

9. Park Pobeda 

Savaş anıtları gibi, her Sovyet şehrinin bir zafer de zafer parkı var. Park Tiraspol’da yapılacak eğlenceli şeylerden biridir.

Park Pobeda 1947 yılında, şehir merkezinin  biraz dışında  yapıldı. O zamandan beri Tiraspol sınırları genişlediği için günümüzde park artık şehir merkezinde ve hala popülerliğini koruyor. Tiraspol’un tren istasyonundan şehir merkezine yürürken karşınıza çıkacak aklınızda bulunsun.

Transdinyester’e Nasıl Gidilir?

Gelelim en merak edilen konulardan birine Transdinyester Cumhuriyetine nasıl gidilir ?  Öncelikle, kendim Kişinev’den Transdinyester’e nasıl gittim onu anlatayım daha sonra da alternatif gidiş yöntemlerinden bahsedeyim.

Benim yaptığım gibi Transdinyester’e Kişinev’den gidecekseniz, izlemeniz gereken yol şöyle:

• Kişinev’in merkezindeki otobüs terminalinde ( Gara Centrala Chisinau ) gişedeki bayanlardan “Tiraspol” diyerek biletiniz alıyorsunuz.
• Biletinizle birlike önünde ” Tiraspol – Тирасполь “ diye yazan minibüsü bulup şoföre biletinizi veriyorsunuz.
• Minibüslere çok dolu olabiliyor. Halk ayakta ya da yerde oturarak gidiyor.

Transdinyester Vizesi 

Moldova’ya 90 günlük gezilerimiz için vizeye ihtiyacımız yok. Ancak Transdinyester polisi ülkeye giriş çıkışları kendileri de kontol ediyor. Transdinyerster’e girişiniz onların iznine bağlı. Izlemeniz gereken yol şöyle:

• Transdinyester sınırına varınca herkesle birlikte minibüsten inin.
• Sınırda küçük bir vize binası var. Yolcular ( yerli halk da dahil ) vize ofisinde bulunan formları doldurup kimlikleriyle / pasaportlarıyla birlikte göreviliye veriyor.
• Formda kaç gün kalmak istediğinizi net bir şekilde belirtin. Eğer otel rezervasyonunuz yoksa, maksimum 10 saat kalabiliyorsunuz.
• Görevli bilgileri kontrol edip formu size geri veriyor.
• Bu formu sakın kaybetmeyin. Çünkü ülkeden ayrılırken formları sizden geri alıyorlar.
• Transdinyester’den ayrılırken vize bürosuna gitmeniz gerekmiyor. Polis minibüsün içine gelip formları topluyor.
• Bu sınır geçişlerinde pasaportlara herhangi bir damga basılmıyor.

Sınırı geçtikten sonra ilk yer Bender’in otobüs durağı. Bender’de inmezseniz. Tiraspol’un Tren istasyonuna gidiyorsunuz.

* Ülkeye giriş ücretsiz ama gelen yolculardan zorla rüşvet alındığını duydum.  15- 20 Euro nakit olsun ne olur ne olmaz.

Ukrayna Odesa’dan Transdinyestere Nasıl Gidilir ?

Transdinyester’e Odessa’dan trenle ya da otobüsle gelebilirsiniz. Otobüs seferleri Odessa – Kişinev şeklinde.  Buradan sefer saatlerine bakabilirsiniz.

Trenler ise Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri. Trenler Odessa’dan 18:45‘de kalkıyor ve 21:00′de Tirapol’e varıyor. Bu seçenekte Tirapol’de bir gece konaklamanız gerekecek.

* Bir hatırlatma Moldova’ya Odessa üzerinden girerseniz, pasaportlar Transdinyester sınır görevlileri tarafından yapılıyor. Ancak onların pasaportunuzu damgalaya yetkisi yok. Bu nedenle Kişinev Havaalanında ülkeden ayrılırken kaçak girmiş gibi görünuyorsunuz ve Moldova’daki pasaport memurlariyla sorun yaşıyorsunuz. Bu nedenle ülkeden ayrılırken ya Odessa’ya geri dönün ya da Kisinev’e vardıktan 24 saat içinde The Ministry of Information, Technologies and Communication ofisine gidip pasaportunuzu damgalatın. Adresleri Alexander Pushkin St 42, Chișinău, Moldova. Adres değişebilir. Gitmeden önce kontrol edin.

Transdinyester’e Gitmek İçin En İyi Zaman 

Transdinyester’de yazlar gerçekten sıcak, kışlar ise soğuk. Yaz aylarında gezmeyi tercih ettiğim için, Transdinyester’e Ağustos ayında gittim. Cok sıcak ve güneşli bir hava vardı. Zaten fotoğraflarda da görmüşsünüzdür.

Transdinsyesteri bayramlarda ya da özel kutlamalarda ziyaret etmek isterseniz,  Transdinyester’e seyahat etmek için en iyi zaman 2 Eylül’deki bağımsızlık Günü. Tiraspol’un şenlikli bir atmosferde olduğunu duydum. Tiraspol’da yaşanacak diğer ilginç tatiller, 9 Mayıs’taki Zafer Bayramı ve Mart başındaki Maslenitsa.

Transdinyester Güvenli mi ?

Geçmişte yaşanan  çalışmalar yıllar önce bitmiş ve uzun bir zamandır hiç şiddet yaşanmamış. Toplu taşıma ile seyahat ettim ve her yerde kendimi güvende hissettim. Transdinyester, sınır geçişlerinde  gelen turisitler rüşvet alınması ve nedeni ile kötü bir imaja sahipti. Ama tüm bular geçmiş gibi görünüyor. Çünkü sınırı sorunsuz geçtim. Kesinlikle yasak olan bir şey varsa o da askeri tesislerin veya güvenlik güçlerinin fotoğraflarını çekmek.

Unutmamanız gereken bir diğer sey ise vize sürenizin gecirmemeniz. Ülkeye giriş kağıdının üzerindeki tarihi kontrol edin. Daha uzun kalmak istiyorsanız, bunu sınırdaki görevliye belirtmeyi unutmayın. Olur da unutursanız bu durumu Tiraspol’daki göçmenlik bürosuna bildirin.

İyi yolculuklar

Mutlu